АСТАНА БОТАНИКАЛЫҚ БАҒЫНДА TULIPA ТУЫСЫ ТҮРЛЕРІНІҢ ШЫҒУ ТЕГІ, МОРФОЛОГИЯЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ, ИНТРОДУКЦИЯСЫ ЖӘНЕ ӨСУ ОРТАСЫ
Article Sidebar
Main Article Content
Аңдатпа
Бұл мақалада Астана ботаникалық бағында интродукцияланған қызғалдақтардың (Tulipa туысы) шығу тегі, морфологиялық ерекшеліктері мен экологиялық бейімделуі зертелінеді. Қазақстанның сәндік флорасының ресурстық әлеуетін заманауи бағалау, сәндік өсімдіктердің бірқатар парфюмериялық дайындалатын және экономикалық маңызы бар түрлерін қолдану жөніндегі ұсыныстар оларды сақтау және үйлесімді пайдалану үшін ғылыми негізі. Tulipa greigii Regel, T. tarda Stapf, T. kolpakowskiana Regel × T. ostrovskiana Regel, Crocus alatavicus Regel & Semenow және Iris kolpakowskiana Regel түрлерінің Астана ботаникалық бағында климаттық өзгерістерге, топырақ құрылымына және өсу ортасына бейімділігі талданады. Қызғалдақтар флораны байыту және экологиялық тұрақтылықты арттыруда маңызды рөл атқарады. Қызғалдақтардың интродукцияланған түрлеріне фенологиялық талдаулар жүргізіліп, морфологиялық ерекшеліктері, маусымдық даму ырғағы мен өнгіштігі зерттеледі.
Article Details
##submission.citations##
Dinerstein, E., Olson, D., Joshi, A., Winn, K., Burgess, N., Wikramanayake, E., Khan, N., Palminteri, S., Hedao, P., Noss, R., et al. An ecoregional approach to protecting half the world's ecosystems // Bioscience. – 2017. – Vol. 67. – No. 5. – P. 534–545.
Mukhtubaeva, S.K., Izbastina, K.S., Zhumagul, M.Zh., Abubakirova, N.B. Review of the genus Tulipa L. flora of Central and Northern Kazakhstan // Bulletin of KazNU. – 2023. – No. 4.
Botschantzeva, Z.P. Tulips: Taxonomy, Morphology, Cytology, Phytogeography, and Physiology / Transl. by Varekamp, H. – Rotterdam: Balkema, 1962.
Ivashchenko, A.A. Tulips and Other Bulbous Plants of Kazakhstan. – Almaty: Two Capitals, 2005. – 192 p.
Sharipov, A., Pratov, U. Tulips. – Tashkent, 1997. – 143 p.
The Red Book of Kazakhstan. 2nd ed., revised and supplemented. Vol. 2: Plants / Ed. by collective authors. – Astana, 2014. – 452 p.
Christenhusz, M. et al. Tiptoe through the Tulips: Cultural history, molecular phylogenetics, and classification of Tulipa (Liliaceae) // Botanical Journal of the Linnean Society. – 2013. – Vol. 172. – No. 3. – P. 280-328.
Flora of Kazakhstan. – Alma-Ata, 1961. – Vol. 2. – P. 199-216.
Mayer, S. et al. The Introduction of Tulips to Europe and Their Early Cultivation // Journal of Horticultural Science. – 2007. – Vol. 82. – No. 4. – P. 210-222.
Smith, J. et al. The Early Introduction and Cultivation of Tulipa in Western Europe // Horticultural Reviews. – 2011. – Vol. 98. – No. 2. – P. 134-150.