«Qazaq Journal of Young Scientist» халықаралық ғылыми журналы https://qazaqjournal.kz/qjys <p><strong>«QAZAQ JOURNAL OF YOUNG SCIENTIST» </strong><strong>халықаралық</strong> <strong>ғылыми</strong> <strong>журналы</strong> - жас ғалымдардың өзіндік зерттеулерінің нәтижелерін жариялайтын ашық типті көп пәндік сарапталынатын ғылыми журнал.</p> <p>Журналға студенттердің, магистранттардың, докторанттардың, жоғары оқу орындары мен колледждердің жас оқытушыларының, мектеп мұғалімдерінің, ғылыми ұйымдардың жас ғылыми қызметкерлерінің мақалалары қабылданады.</p> <p><strong>Журнал 2022 жылдан бастап, ай сайын ш</strong><strong>ығады</strong><strong>.</strong></p> <p><strong>Журнал электронды форматта ресми сайтта жарияланады.</strong></p> Индивидуальный предприниматель «Мариям» kk-KZ «Qazaq Journal of Young Scientist» халықаралық ғылыми журналы 2959-1279 ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУ ӘДІСТЕРІН ҚОЛДАНУ АРҚЫЛЫ ОҚУШЫЛАРДЫҢ ЗЕРТТЕУШІЛІК ҚАБІЛЕТІН ДАМЫТУ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/310 <p><em>Бұл мақалада географиялық зерттеу әдістері арқылы оқушылардың зерттеушілік қабілеттерін дамыту жолдары қарастырылады. Автор бақылау, салыстыру, картографиялық талдау және далалық зерттеу сияқты әдістердің тиімділігін сипаттайды. Мұндай тәсілдер оқушылардың танымдық белсенділігі мен сыни ойлауын арттырады. Зерттеу жұмыстары оқушыларды нақты өмірлік жағдайларды талдауға және шешім қабылдауға үйретеді. Нәтижесінде, оқушылардың шығармашылық және зерттеушілік дағдылары дамиды.</em></p> Ш.М. Илесова ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 44 49 МЕКТЕПТЕ ТАРИХ ПӘНІН ОҚЫТУДА ТАРИХИ ФИЛЬМДЕРДІ ҚОЛДАНУДЫҢ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/302 <p><em>Бұл мақалада мектепте тарих пәнін оқыту барысында тарихи фильмдерді қолданудың педагогикалық негіздері қарастырылады. Тарихи фильмдер оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттырып, тарихи сана мен ұлттық құндылықтарды қалыптастыруға мүмкіндік береді. Мақалада оқытудың көрнекілік әдістері, тарихи ойлауды дамыту, пәнаралық байланыстарды орнату және фильмдермен жұмыс істеудің әдістемелік жолдары талданады.</em></p> Мөлдір Мұхтарқызы Құдиярова ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 5 8 ҚАЗАҚСТАНДА АУТИСТІК СПЕКТР БҰЗЫЛЫСТАРЫ БАР БАЛАЛАРДЫ ДИАГНОСТИКАЛАУДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН ЗАМАНАУИ ӘДІСТЕР МЕН ҚҰРАЛДАР https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/304 <p><em>Мақалада Қазақстандағы аутистік спектр бұзылыстары (АСБ) бар балаларға жүргізілетін диагностикалық бағалау жүйесіне шолу жасалады. Авторлар халықаралық деңгейде кеңінен қолданылатын ADOS-2, CARS, M-CHAT әдістерінің мазмұны мен елде қолданылу ерекшеліктерін сипаттайды. Сонымен қатар, мақалада ABLLS-R (The Assessment of Basic Language and Learning Skills – Revised) құралының мүмкіндіктері мен білім беру саласында қолдану тиімділігі ашып көрсетілген. Бұл құралдың басқа диагностикалық әдістермен салыстырмалы талдауы ұсынылады. Мақалада АСБ бар балаларды диагностикалауда заманауи тәсілдерді енгізу қажеттілігі негізделеді.</em></p> А.Т. Амантаева ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 9 14 ПРОБЛЕМАҒА НЕГІЗДЕЛГЕН ОҚЫТУ: ЗАМАНАУИ БІЛІМ БЕРУ ТЕОРИЯСЫНЫҢ ЖАҢА ПАРАДИГМАСЫ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/306 <p><em>Бұл мақалада проблемаға негізделген оқыту (PBL) әдістемесінің мәні, мазмұны, құрылымы және кезеңдері қарастырылды. PBL – оқушылардың белсенді танымдық әрекетіне негізделген, нақты өмірлік проблемаларды шешу арқылы білім мен дағдыларды меңгеруге бағытталған заманауи оқыту моделі. Мақалада PBL-дың құрылымдық кезеңдері – проблемалық жағдаят құру, зерттеу және топтық жұмыс, шешім қабылдау және рефлексия – сипатталды. Әлемдік білім беру тәжірибесі аясында PBL әдістемесінің ерекшеліктері мен тиімділіктері қарастырылып, олардың еліміздің білім жүйесіне енгізу мүмкіндіктері ұсынылды. Бұл мақала проблемаға негізделген оқытудың математикалық сауаттылықты арттырудағы маңыздылығын, оқушылардың білімді терең әрі саналы меңгеруіне ықпал ететінін көрсетеді.</em></p> Әсел Ерболқызы Ғадылбек ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 15 24 5–6 ЖАСТАҒЫ АУТИЗМ СПЕКТРІ БҰЗЫЛЫСТАРЫ БАР БАЛАЛАРДЫҢ МӘДЕНИ-ГИГИЕНАЛЫҚ ДАҒДЫЛАРЫН ДАМЫТУДАҒЫ ПРАКТИКАЛЫҚ ӘДІСТЕРДІҢ РӨЛІ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/308 <p><em>Бұл мақалада аутизм спектрі бұзылыстары бар 5–6 жастағы балаларда мәдени-гигиеналық дағдыларды дамытудағы практикалық әдістердің тиімділігі қарастырылады. Авторлар балалардың когнитивтік, сенсорлық және мінез-құлықтық ерекшеліктерін ескере отырып, оқытуды құрылымдау, визуалды қолдау құралдарын қолдану, әрекетті қадамдарға бөлу және мотивацияны қолдауға негізделген тәсілдердің маңыздылығын дәлелдейді. Теориялық талдау мен ғылыми әдебиеттерге шолу барысында үлгімен көрсету, мінез-құлық тізбектері, қолданбалы мінез-құлық талдауы және әлеуметтік әңгімелер әдістерінің тиімділігі негізделеді. Мақалада ата-аналармен және мамандармен бірлескен жұмыс, оқыту ортасын ұйымдастыру және сенсорлық бейімдеу стратегиялары да қарастырылып, тәжірибелік ұсыныстар беріледі.</em></p> М. Серікқызы ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 25 34 ӘЛЕУМЕТТІК ӘҢГІМЕЛЕР АРҚЫЛЫ МЕКТЕП ЖАСЫНА ДЕЙІНГІ АУТИСТІК СПЕКТРІ БҰЗЫЛҒАН БАЛАЛАРДЫ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ- ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҚОЛДАУ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/309 <p><em>Мақалада аутистік спектрінің бұзылыстары бар мектеп жасына дейінгі балаларды психологиялық-педагогикалық қолдау құралы ретінде әлеуметтік әңгімелердің маңыздылығы жан-жақты қарастырылады. Әлеуметтік әңгімелер – бұл аутистік спектрінің бұзылыстары бар балаларға күнделікті өмірдегі жағдаяттарды түсінуге, мінез-құлық ережелерін меңгеруге және өз әрекеттерін алдын ала болжауға көмектесетін визуалды және мәтіндік құрылымдалған құрал. Автор әлеуметтік әңгімелердің балалардың коммуникативтік дағдылары мен әлеуметтік бейімделу қабілеттеріне оң әсер ететінін ғылыми негізде сипаттайды. Зерттеу барысында әдістің мазмұндық құрылымы, баланың жас ерекшеліктеріне сай бейімдеу жолдары, қолдану принциптері мен тәжірибелік нәтижелері талданған. Мақалада әлеуметтік әңгімені инклюзивті білім беру тәжірибесінде қолдану тиімділігі дәлелденіп, педагогтар мен ата-аналарға арналған ұсыныстар келтіріледі. Бұл әдіс аутистік спектрінің бұзылыстары бар балалардың әлеуметтік өзара әрекеттесуін дамытуда заманауи, тиімді құрал ретінде ұсынылады.</em></p> А.Ж. Убайдулла ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 35 43 ҚАЗАҚСТАН МЕН ОРТАЛЫҚ АЗИЯ ЕЛДЕРІНДЕ ДІНИ ЭКСТРЕМИЗМГЕ ҚАРСЫ ШАРАЛАР https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/311 <p><em>Бұл мақалада Қазақстан мен Орталық Азия елдеріндегі діни экстремизмге қарсы мемлекеттік саясаттың құқықтық, идеологиялық және институционалдық аспектілері талданады. Зерттеу барысында аймақтағы экстремизмге қарсы іс-қимылдың нормативтік базасы, стратегиялық құжаттар, ішкі істер органдарының жұмысы және азаматтық қоғам институттарының рөлі қарастырылады. Авторлар Қазақстанда 2005 жылдан бері қабылданып жатқан заңдар мен тәртіптік актілердің діни экстремизмге қарсы күрестегі пәрменділігін бағалайды. Сонымен қатар, діни ағымдармен байланысты радикалдану қаупінің алдын алу бағытындағы тәрбиелік, идеологиялық және құқықтық тетіктер сарапталады. Зерттеу нәтижесінде құқықтық базаның жетілгендігімен қатар, діни сауаттылықты арттыру, жастармен жұмыс, интернеттегі контентті бақылау сынды әлеуметтік шаралардың маңызы артып келе жатқаны анықталды. Мақалада заманауи саясаттану тұрғысынан ұсыныстар беріліп, экстремизмнің алдын алу жолындағы көпвекторлы тәсілдер негізделеді.</em></p> Ләззат Буркитбайқызы Кенесбай ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 50 59 ТАБИҒАТ ОБЪЕКТІЛЕРІНІҢ ОРГАНИКАЛЫҚ ЛАСТАУЫШТАРЫ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/312 <p><em>Бұл мақалада органикалық ластауыштардың қоршаған орта мен адам денсаулығына тигізетін ықпалы қарастырылады. Бүгінгі таңда мұнай өнімдері, пластикалық қалдықтары, пестицидтер мен тұрмыстық химикаттардың табиғи ортаға енуі жаһандық экологиялық мәселе ретінде танылып отыр. Ауа, су мен топырақтың ластануы экожүйелердің тепе-теідігін бұзып, тірі организмдердің тіршілігіне қауіп төндіреді. Сонымен қатар, бұл процесс адам денсаулығына да әсер етіп, тыныс алу және жүрек ауруларының жиілеуіне себеп болады. Мақалада органикалық ластанудың себеп-салдары, оның салдарын жеңілдетудің жолдары, сондай-ақ қоршаған ортаны қорғауға бағытталған ұсыныстар талданады.</em></p> Аружан Төленқызы Садықова ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 60 67 ОРТАЛЫҚ АЗИЯНЫҢ ҰЛЫ ЖІБЕК ЖОЛЫНДАҒЫ ОРНЫ: КАРТАЛАРДЫҢ ОҚУ ПРОЦЕСІНДЕГІ МАҢЫЗЫ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/313 <p><em>Бұл мақалада Орталық Азияның Ұлы Жібек жолындағы тарихи орны мен осы тақырыпты оқытуда карталарды тиімді қолдану мәселесі қарастырылады. Ұлы Жібек жолы тек сауда ғана емес, мәдениет, ғылым және дін алмасуының басты арналарының бірі болды. Орталық Азия аймағы бұл үдерісте маңызды рөл атқарып, өркениеттер тоғысына айналды. Мақалада осы тарихи құбылысты мектептегі тарих сабақтарында тереңірек меңгерту үшін картографиялық материалдарды қолданудың әдістемелік жолдары талданады. Карталар арқылы оқушылардың кеңістіктік ойлау қабілеті артып, тарихи оқиғаларды уақыт пен кеңістік аясында түсінуі жеңілдей түседі. Сонымен қатар, мақалада карталарды оқыту процесінде пайдалану барысында туындайтын кейбір қиындықтар мен оларды шешу жолдары ұсынылады. Зерттеу нәтижелері карталардың тарихи білім беруде маңыздылығы жоғары екенін және оларды тиімді қолдану оқушылардың танымдық қызығушылығын арттыратынын көрсетеді.</em></p> Айдана Сайлауханқызы ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 68 77 ШЫҒЫС ТҮРКІСТАН ӨЛКЕСІНІҢ ТАРИХИ ЗЕРТТЕЛУІ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/314 <p><em>Бұл мақалада Шығыс Түркістан аймағының тарихи қалыптасуы, геосаяси маңызы және оны зерттеу бағыттары қарастырылады. Өңірдің мәдени, этникалық және саяси ерекшеліктері әртүрлі кезеңдердегі дереккөздер негізінде талданады. Шығыс Түркістанның исламға дейінгі және ислам дәуіріндегі тарихи даму жолы, ұйғыр халқының мемлекеттік құрылымдары, сондай-ақ аймақтың Қытаймен қарым-қатынасындағы күрделі үдерістер баяндалады. Сонымен қатар, Қытай деректеріндегі көзқарас ерекшеліктері мен шетелдік зерттеушілердің экспедициялары туралы мәліметтер беріледі. Мақала Шығыс Түркістанның Орталық Азия тарихындағы орны мен маңызын ғылыми тұрғыдан зерделеуге бағытталған.</em></p> Ербол Қанаш ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 78 86 НЕЙРОНДЫҚ ЖЕЛІЛЕРДІ ЗЕРТТЕУ ЖӘНЕ БАҒДАРЛАМАЛЫҚ ТҮРДЕ ЖҮЗЕГЕ АСЫРУ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/315 <p><em>Бұл мақалада нейрондық желілерді бағдарламалық тестілеуде қолданылуы, олардың теориялық негіздері, практикалық іске асырылуы және инновациялық тәсілдері егжей тегжейлі қарастырылады. Онда нейрондық желілер функцияларын автоматтандыру және ақауларды анықтау мүмкіндіктерін жақсарту арқылы бағдарламалық тестілеу процестерін айтарлықтай жақсарта алатыны көрсетілген. Несиелік карталарды мақұлдау бағдарламалық жасақтамасын кейс-стади арқылы эмпирикалық тексеру нейрондық желі әдістемелерінің тиімділігі мен тиімділігін көрсетеді. Мақалада сонымен қатар деректер сапасы, есептеу ресурстарына қойылатын талаптар, интерпретациялану және шамадан тыс сәйкестік сияқты ықтимал мәселелер қарастырылады, бұл бағдарламалық қамтамасыз етуді әзірлеудегі нейрондық желілердің трансформациялық әлеуетіне жан-жақты шолу жасайды. </em></p> Фараби Самаликов Жанар Оралбекова ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 87 94 IT-ИНФРАҚҰРЫЛЫМДЫ БАСҚАРУ ҮДЕРІСТЕРІНЕ ЖАСАНДЫ ИНТЕЛЛЕКТТІ ЕНГІЗУ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/316 <p><em>Мақалада ұйымдардың IT-инфрақұрылымын басқару үдерістеріне жасанды интеллект технологияларын енгізу мәселелері қарастырылады. </em><em>Ғылыми әдебиеттер мен Amazon, Google, IBM, Microsoft сияқты жетекші компаниялардың практикалық тәжірибелері негізінде IT-операцияларды автоматтандыру, болжаушы қызмет көрсету және ресурстарды интеллектуалды оңтайландыру бойынша заманауи тәсілдер зерттеледі. AIOps платформалары мен басқа да AI шешімдерін IT жүйелерін басқаруда қолданудың артықшылықтары мен кемшіліктері көрсетіледі. Бар инфрақұрылымға ЖИ интеграциялауда туындайтын негізгі қиындықтар: техникалық, кадрлық және ұйымдастырушылық аспектілер анықталады. Жасанды интеллектті енгізу жобаларын сәтті жүзеге асыруға арналған ұсыныстар ұсынылады. Бұл жұмыс нәтижелері IT-менеджерлерге, цифрлық трансформация мамандарына және IT-операцияларды басқару саласындағы зерттеушілерге пайдалы болуы мүмкін.</em></p> Тамирлан Нұрымжанұлы Утумов ##submission.copyrightStatement## 2025-06-01 2025-06-01 3 6.1 95 110 ИНФРАҚЫЗЫЛ СӘУЛЕМЕН ӨҢДЕЛГЕН АСТЫҚ ШИКІЗАТЫНАН АУЫЛ ШАРУШЫЛЫҒЫ ЖАНУАРЛАРЫНА АРНАЛҒАН ЖЕМДІК РЕЦЕПТУРАЛАРДЫ ӘЗІРЛЕУ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/317 <p>Бұл мақалада инфрақызыл сәулемен өңделген арпа мен сұлы дәндерін ірі<br>қара малға арналған жемдік қоспа құрамына қосу арқылы олардың<br>технологиялық және қоректік қасиеттеріне әсері зерттелді. Микронизация<br>әдісі арқылы дәндердің сіңімділігі мен қауіпсіздігі артып, ақуыз, крахмал және<br>микроэлементтердің тиімді сақталуы қамтамасыз етілді. Зерттеу<br>нәтижесінде 20% ИҚ өңделген дән қосылған №2 рецепт технологиялық және<br>қоректік тұрғыда ең тиімді нұсқа ретінде анықталды. Бұл тәсіл ауыл<br>шаруашылығы жануарларының рационын байытып, отандық жем өндірісінің<br>сапасын арттыруға мүмкіндік береді.</p> Жұлдыз Кадерқызы Кадерова ##submission.copyrightStatement## 2025-06-03 2025-06-03 3 6.1 111 118 МАМАНДАРДЫ ДАЙЫНДАУДА КОММУНИКАЦИЯЛЫҚ ДАҒДЫЛАРДЫ ЖЕТІЛДІРУ https://qazaqjournal.kz/qjys/article/view/318 <p>Мақалада мамандарды даярлау барысында коммуникативтік дағдыларды<br>жетілдірудің заманауи әдістері қарастырылады. Әсіресе, бастапқыда<br>медицинада қолданылған SPIKES, TeamSTEPPS және SOPHIE әдістерін білім<br>беру саласына бейімдеу жолдары зерттелген. Халықаралық зерттеулер мен<br>тәжірибелік мысалдар негізінде рөлдік ойындар, құрылымдалған<br>пікірталастар, этикалық жағдайларды модельдеу және технологиялық<br>құралдарды пайдалану сияқты тиімді интерактивті тәсілдер ұсынылады.<br>Сонымен қатар, әдістерге салыстырмалы талдау жүргізіліп, педагогтардың<br>кәсіби коммуникативтік құзыреттілігін дамытуға арналған ұсыныстар<br>берілген.</p> А.Б. Бекетова ##submission.copyrightStatement## 2025-06-03 2025-06-03 3 6.1 119 124